Jeśli zastanawiasz się czym jest i jaką wartość ma User Onboarding, pomóc Ci może analogia do nauki pływania. Ryzykowny rzut na głęboką wodę bywa skuteczny, ale czy jest przyjemny i bezpieczny?

A teraz wyobraź sobie użytkownika, który po raz pierwszy ma styczność z produktem cyfrowym lub jego nowymi funkcjami. Jeśli musi poznać wartość i zrozumieć działanie samemu, może zniechęcić się do korzystania już na wczesnym etapie.

User Onboarding to odpowiedź na bolączki użytkownika związane z wdrożeniem się oraz sposób na zaprezentowanie wartości płynącej z korzystania z aplikacji i zrobienie dobrego, pierwszego wrażenia (które często decyduje o dalszej relacji z produktem). Jednym słowem pierwszy krok do sukcesu użytkownika, a przez to sukcesu aplikacji.

Wybór rodzaju User Onboardingu zależy od tego jaki jest cel, do kogo kierujemy komunikaty i co jest najważniejsze do przedstawienia.

Wyróżniamy trzy główne rodzaje:

1. Onboarding funkcjonalny - skupia się na przedstawieniu najistotniejszych funkcji aplikacji oraz unikatowych, które wyróżniają ją na tle konkurencji.

2. Onboarding benefitowy - przybliża użytkownikowi wyjątkowe korzyści płynące z korzystania z aplikacji (np. bony, rabaty czy dostęp do dodatkowych ofert).

3. Onboarding progresywny - na bieżąco wyjaśnia użytkownikowi działanie aplikacji i jej elementów w trakcie korzystania.

W zależności od konkretnego produktu, różne rodzaje Onboardingu mogą być ze sobą łączone.

To w jaki sposób przedstawimy komunikaty w User Onboardingu również zależy od wymienionych wyżej rodzajów. W przypadku Onboardingu funkcjonalnego lub benefitowego zwykle sprawdzą się ekrany informacyjne, wyświetlane po pierwszym uruchomieniu aplikacji. Dla większego zaangażowania użytkownika zastosować można również krótkie filmy instruktażowe lub animacje. O oferowanych opcjach i benefitach świetnie informuje aplikacja Lidl Plus:

Jeśli jednak aplikacja jest bardziej złożona i oferuje szereg ukrytych funkcjonalności, lepiej sprawdzi się Onboarding progresywny, gdzie wyjaśnienie poszczególnych elementów interfejsu odbywać się będzie na tooltipach (dymkach) lub pop-upach. To również dobra metoda na przedstawienie nowych funkcjonalności w działającej już aplikacji. Tak robi to Evernote:

Tworząc User Onboarding warto pamiętać o sekwencji kroków jakie składają się na pełne wprowadzenie. Rozbijanie treści na krótsze komunikaty, umieszczone na oddzielnych ekranach lub dymkach pozwolą użytkownikowi na stopniowe wdrożenie i zminimalizują obciążenie poznawcze.

Planując flow istotne jest również na jakim etapie korzystania z aplikacji znajdować się będzie użytkownik w chwili wprowadzenia poszczególnych komunikatów. Przykładem jest aplikacja Reserved, gdzie przy pierwszym uruchomieniu, po przejściu do ekranu produktu, wyświetla się krótki tutorial dotyczący nawigacji gestami:

Skutecznie obrazując użytkownikowi elementy aplikacji doprowadzasz go do “momentu AHA!” - pozytywnej reakcji emocjonalnej na zrozumienie działania lub wartości z płynącej z korzystania z aplikacji. Powoduje to, że użytkownik odczuwa satysfakcję z procesu i czuje się bardziej związany z produktem.

Jeśli chcesz zachęcić użytkownika do korzystania z aplikacji, musisz dać coś od siebie - zgodnie z zasadą wzajemności. Właśnie dlatego ekran rejestracji nie powinien być tym, co wyświetli się jako pierwsze zaraz po uruchomieniu. Użytkownik nie wie jeszcze czy warto angażować się w Twój produkt. Pozwól mu na zrozumienie co oferujesz, najlepiej poprzez dostęp do niektórych funkcji lub całego panelu. Sprawdź, jak rozwiązało to Storytell:

Nie w każdym przypadku jeden, uniwersalny User Onboarding będzie najlepszym rozwiązaniem. Jeśli aplikacja trafia do zróżnicowanej grupy odbiorców, którzy będą częściej korzystać z różnych funkcjonalności, wartościowym może okazać się zaprojektowanie puli komunikatów, dopasowanych do potrzeb różnych użytkowników lub opcji, które pozwolą na spersonalizowanie treści (tak jak zrobiło to Storytell).

Częstą praktyką jest zadawanie użytkownikowi pytań na końcu lub po procesie rejestracji. Dzięki temu możemy sprofilować danego użytkownika i wyświetlać mu indywidualnie dopasowane treści i wskazówki, a także przekazać najistotniejsze z jego punktu widzenia wartości. Zobacz, jak robi to Canva oraz Loom:

1. 🕹️ Pozwól użytkownikowi na wybór - zawsze umieszczaj opcję pominięcia wprowadzenia. Zdarza się, że użytkownicy zetknęli się już z produktem i wiedzą jak z niego korzystać lub sami chcą go odkryć.

2. 📈 Mniej znaczy więcej - zadbaj o balans w komunikatach i zwięzłą treść. Nie przeładowuj ekranów tekstem i staraj się ograniczać ich liczbę do wymaganego minimum. Jeśli aplikacja posiada wielopoziomowy system funkcji, wdrażaj je stopniowo.

3. 👁️ Wizualizuj etapy - tak samo jak w przypadku formularza lub koszyka, upewnij się, że użytkownik będzie wiedzieć na jakim etapie Onboardingu się znajduje. To pomoże mu przygotować się na dalsze kroki i da poczucie kontroli.

4. ⚡ Przyciągnij uwagę - użytkownicy często pomijają wprowadzenie lub nie czytają treści komunikatów. Warto przyciągnąć uwagę użytkownika atrakcyjną formą wdrożenia - w zależności od rodzaju aplikacji mogą to być animacje lub nieskomplikowane, interaktywne zadania, a nawet grywalizacja.

5. 🔍 Weryfikuj potrzeby - tworząc Onboarding opieraj się na informacjach z badania potrzeb Twoich użytkowników, aby stworzyć dopasowaną i skuteczną komunikację.

Odpowiednio zaprojektowany User Onboarding przybliża użytkownika do sprawnej realizacji celów, dlatego warto traktować go jako element must-have każdej aplikacji. Dobre wprowadzenie będzie jak przewodnik, który informuje, towarzyszy i ubezpiecza użytkownika w jego podróży, a brak takiej asysty może doprowadzić do porzucenia aplikacji.